Sen jest związany ze zdrowiem psychicznym i emocjonalnym, co sprawia, że zaburzenia snu zwiększają ryzyko depresji, lęku, choroby afektywnej dwubiegunowej oraz innych schorzeń psychicznych.
Niestety do tej pory naukowcom nie udało się wskazać wszystkich mechanizmów, które za to odpowiadają. Jednak istnieje silny związek między zaburzeniami psychicznymi a snem i odwrotnie, co oznacza, że poprawa jakości snu może stanowić leczenie wspomagające w wielu zaburzeniach psychicznych.
Wszystkie fazy snu wpływają na prawidłowe działanie mózgu, w tym lepsze myślenie, uczenie się i zapamiętywanie. Co więcej, aktywność mózgu podczas snu ma również ogromny wpływ na zdrowie emocjonalne i psychiczne.
Brak snu, niedobory snu i nadmierna senność w ciągu dnia utrudniają utrwalanie pozytywnych treści, co niekorzystnie oddziałuje na nastrój, emocje i może wpływać na choroby psychiczne.
Natomiast odpowiednio długi sen zwiększa elastyczność i odporność psychiczną, co powoduje, że problemy ze snem mogą być przyczyną, jak i konsekwencją problemów ze zdrowiem psychicznym.
Wiele schorzeń psychicznych współwystępuje razem, co niekorzystnie wpływa na działanie całego organizmu. Często zdarza się, że ludzie doświadczają jednocześnie depresji, jak i zaburzeń lękowych, a to sprawia, że sen jest gorszy niż u osób cierpiących tylko na depresję lub zaburzenia lękowe.
Połączenie kilku schorzeń jednocześnie oddziałuje również na odczuwanie bólu oraz innych dolegliwości, co dodatkowo zwiększa nasilenie zaburzeń snu.
Biorąc pod uwagę zależność między snem a zdrowiem psychicznym, uważa się, że leczenie obu problemów można połączyć. Wszystko zależy oczywiście od konkretnego przypadku.
Najlepszym rozwiązaniem jest psychoterapia, która pomaga dowiedzieć się gdzie tkwi źródło problemów i poznać sposoby na radzenie sobie z nimi. W psychoterapii najczęściej wykorzystuje się terapię poznawczo-behawioralną, która poprawia nie tylko stan psychiczny, ale również korzystnie wpływa na prawidłowy sen, w tym jakość snu, zbyt wczesne budzenie oraz nadmierną senność w ciągu dnia.
Jednak oprócz psychoterapii warto także zadbać o prawidłową higienę snu, co oznacza m.in. ustalenie stałej pory snu, zastosowanie metod relaksacji, zjedzenie odpowiedniej kolacji, ustawienie odpowiedniego natężenia i barwy światła w sypialni oraz wybór wygodnego materaca.
Zastosowanie wielu metod jednocześnie pomaga radzić sobie z zaburzeniami snu, przywracając prawidłowy rytm dobowy i korzystnie wpływając na zdrowie psychiczne.
